Vedanta - Isavasya Upanishad- Sloka 16 - From Savikalpa to Nirvikalpa - Prayer to the Sun - உதயனுக்கு, உயர்நிலை வேதாந்தியின் வேண்டுகோள்
Preamble
In Sloka 15, the Upanishad said that the face of Ultimate Reality is hidden by the golden container. Reveal it, Oh Sun, so that I may visualize the Dharma of the Self as Truth. Now in this Sloka, the Seeker has moved up in his awareness level and is making another prayer to the Sun as he tries to understand that he is nothing but the “known of the knower” and the “seen of the seer”.
This Sloka indicates that the seeker has reached a high level of experience but the Reality knows no level. Hence this level has to be displaced as the triad of knower, known and knowable appear in time and space whereas Reality is beyond it. This leads the seeker to prompt for direct experience and hence the request that even the bright shining rays be withdrawn.
Sanskrit Verse
पूषन्नेकर्षे यम सूर्य प्राजापत्य व्यूह रश्मीन्समूह ।
तेजः यत्ते रूपं कल्याणतमं तत्ते पश्यामि योऽसावसौ पुरुषः सोऽहमस्मि ॥ १६ ॥
English Transliteration
pūṣannekarṣe yama sūrya prājāpatya vyūha raśmīnsamūha |
tejaḥ yatte rūpaṃ kalyāṇatamaṃ tatte paśyāmi yo'sāvasau puruṣaḥ so'hamasmi || 16 ||
Meaning in English
16. O Sun, sole traveller of the Heavens, controller of all, Surya, son of Prajapati remove thy rays and gather up thy burning light. I behold thy glorious form; I am he, the Purusha within thee.
The glory of truth. O nourishing sun,
Solitary traveler, controller,
Source of life for all creatures, spread your light
And subdue your dazzling splendor
So that I may see your blessed Self.
Even that very Self am I!
Understanding the Sloka:
First Line
पूषन्नेकर्षे यम सूर्य प्राजापत्य व्यूह रश्मीन्समूह
pūṣannekarṣe yama sūrya prājāpatya vyūha raśmīn samūha tejaḥ
O Pushan, O Solitary-Sage, O Yama, O Surya, O Descendent of Prajapati, spread apart the ray of light, bring together the brilliance!
The Sun is called Pushan because he feeds the world. ‘Ekarshi’ means ‘one who travels alone.’ The Sun is called Vania, because he controls all. He is called Surya because he imbibes Prana, rays and liquids. ‘Prajapatya’ means ‘son of Prajapati.’ ‘Vyuha’ means ‘remove to a distance thy rays.’ ‘Samuha,’ means ‘gather up, i.e., contract.’ ‘Tejah’ means. ‘burning light.’
Second Line
तेजः यत्ते रूपं कल्याणतमं तत्ते पश्यामि योऽसावसौ पुरुषः सोऽहमस्मि
tejah yatte rūpaṃ kalyāṇatamaṃ tatte paśyāmi yo'sāvasau puruṣaḥ so'hamasmi
That which is your form most illustrious, that of you I behold. He who is that, that Purusha, he I am.
The essence of these two lines are as under:
Deeply absorbed in meditation, the seeker wishes that Pusan, the sun, the sole traveller of heaven and controller of all, son of Prajapati may withdraw its rays and gather up “Thy effulgence through Thy grace” so that he may behold That gracious form. These bright rays of effulgence are dazzling and deluding the seeker in any direct realisation of the Supreme.
It is the moment when the seeker in his deep meditation has reached the point of vision where his ego-sense has almost vanished and he stands a little distance away from the goal. Unto this point the seeker takes himself as seer and the other as seen. So it is the duality that hinders. There exists the presence of seer, sight and seen. Now in this experience that duality and the triad vanishes.
Experience of such a realisation is known as Samadhi. The seeker has a pre-glimpse of realisation and such holding on Reality is Samadhi. This state of beholding His glimpse with effort has been termed as Savikalpa Samadhi. Now the seeker has to merge in Reality and be unaware of the world. This is called Nirvikalpa Samadhi. In this state, the seeker identifies himself with the entire cosmos, his field of identity expands and he becomes one with the Total. Reality manifests itself spontaneously. It reveals Itself as ‘I’ but it is not the ego - the small ‘i’ - but the Almighty Self.
Mystics and saints all have had such experiences, the transcendental love for the Supreme Consciousness. The Bliss so derived has been extolled by seers and sages. It is Eternal, unparallel, Infinite and Ineffable Bliss (பேரின்பம்) of oneness with the Pure consciousness. One has to understand that this Bliss has nothing to do with the external life of worldly affairs as it is an inner experience beyond any concept of body and senses.
The seeker now utters, “I am the Purush in Thee” (Purush Aham Asmi). This is attainment of Self realisation. It is the most simple and natural thing, simply a state of Being. The seeker now has merged in Thee. The knower of Brahman has become Brahman. The seeker no more sees the most auspicious form that Thy possess but with the destruction of ego-sense of self identity, he realises the Reality that I am Brahman (Aham Brahm Asmi). He realises the Self to be his own Self and his own self in all beings. There is one alone and there is no second.
தமிழில் விளக்கம்
பரிதியே ஏகாந்தப்பயணியே
பிரஜாபதி குமரனே உலகுய்வோனே
பரப்பிடு திகழ்மிகு உன் ஒளிக்கதிர்கற்றை
பரம்பொருளின் எழில்மிகு வடிவம் காண
பரம்பொருளாம் யான் விழைகிறேன்
பரிதி உன்னுள் உறை ஒளிர்கற்றும் யானே !
எங்கும் இறைவன் இருக்கிறார் என்ற கருத்துடன் கடைமைகளைச் சிறப்பாகச் செய்வது சிறந்த வாழ்க்கைக்கான வழி (பண் 1,2), வாழ்கை எதுவாக இருந்தாலும் அக வாழ்க்கையை நாடுவதும் ஆன்மாவைத் தேடுவதும் மிக முக்கியமானவை(பண் 3), ஒளியின் காட்சி (பண் 8), உயர்நிலை சாதனை (பண் 9-14), ஒளிக்கு அப்பால் செல்ல பிரார்த்தனை(பண் 15) என்று படிப்படியாகக் கூறிவந்த உபநிஷதம் இங்கே அந்தப் பிராத்தனையின் பலனைக் கூறுகிறது.
‘அனைத்து உயிர்களையும் பேணிக்காப்பனே, தனியாகப் பயணிப்பவனே, அனைத்தையும் ஆள்பனே,சூரியதேவா,பிரஜாபதியின் மகனே! உனதுபேரொளியைச் சுருக்கிக்கொள். மகிமை வாய்ந்த உனது வடிவத்தைஉனதருளால் நான் காணவேண்டும். அந்தச் சூரியனில் இருப்பது நானே’.
ஓளிக்கு அப்பால் தம்மையே கண்டதாக உபநிஷத முனிவர் கூறுகிறார். எவ்வளவோ முயற்சிகளுக்குப் பிறகு, ஆன்மீக சாதனைகளுக்கு பிறகு, இறைக்காட்சிக்குப் பிறகு அறுதி நிலை அனுபூதீயாக இந்த முனிவர் தம்மையேகாண்கிறார். இதன் பொருள் என்ன ?
'சூரியனில் இருப்பது நானே' என்று, உபநிஷதம் கூறுவதில் "நான் "என்பதை நாம் சாதரணமாகப் புரிந்து கொள்கின்ற 'நான்' என்ற பொருளில் புரிந்து கொள்ளக் கூடாது. பொதுவாக உடல் மனச்சோ்கையே 'நான்' என்று கூறுகிறோம். இந்த 'நான்' ஔிக்கு அப்பால் இருக்க முடியாது. எனவே முனிவர் கூறுகின்ற 'நான்' உயா்நிலை 'நான்' ஆகும். 16வது மந்திரம் சத்திய தரிசனம் கண்ட ரிஷியின் பரவசம். சூரிய மண்டலத்தின் ஒளிக்கு அப்பால் பரம்பொருளைக் கண்டு, அதனுடன் தனது ஆன்மா ஒன்றுபட்டு நிற்பதை ஒரு மகாவாக்கியமாக அறிவிக்கிறார் – நானே அவன்(ஹோஹம் அஸ்மி)! உயர்நிலை வேதாந்தி வழிபடுவதாக அமைந்துள்ளது.
Very nice! You might want to check out Shankara Bhāšya in English (along with insights in SSS footnotes and the intro and relation to other Upanishads) here at:
https://adhyatmaprakasha.org/php/english/english_books_toc.php?book_id=016&type=english&book_title=%C4%AAS%27%C4%81v%C4%81sy%C5%8Dpanishad+%28with+the+commentary+of+Sri+S%27ankaracharya%29